Ngày Thalassemia Thế giới năm 2023 với chủ đề “Chung tay đẩy lùi bệnh tan máu bẩm sinh vì sức khỏe cộng đồng, vì tương lai nòi giống”

            Ngày Thalassemia Thế giới được tổ chức hàng năm vào ngày 8 tháng 5 là một cơ hội để giúp những người mắc bệnh này sống khỏe mạnh hơn, lâu hơn và hiệu quả hơn thông qua chia sẻ kiến thức, trao đổi thông tin, tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức có mục tiêu và giáo dục chất lượng về bệnh thalassemia. 

Thalassemia hay còn gọi là bệnh tan máu bẩm sinh được thế giới phát hiện và nghiên cứu từ năm 1925. Tại Việt Nam, bệnh này được các nhà khoa học nghiên cứu từ năm 1960. Bệnh tan máu bẩm sinh là do tan máu di truyền. Bệnh có hai

biểu hiện nổi bật là thiếu máu và ứ sắt trong cơ thể, nên bệnh nhân phải điều trị suốt đời, nếu không được điều trị thường xuyên, đầy đủ, sẽ có nhiều biến chứng làm bệnh nhân chậm phát triển thể trạng, giảm sức học tập, lao động...

Đối với bệnh nhân mức độ nặng và trung bình cần: truyền máu định kỳ và dùng thuốc thải sắt suốt đời; đến khám và điều trị đúng hẹn; khám lại ngay khi có dấu hiệu bất thường như: mệt nhiều, đau tim, khó thở, sốt cao, phù…; phẫu thuật cắt lách giúp kéo dài khoảng cách thời gian giữa các đợt truyền máu; ghép tế bào gốc để điều trị bệnh, biện pháp này cần phải đáp ứng điều kiện ngặt nghèo hơn như phải tìm được nguồn tế bào gốc, điều kiện sức khỏe đảm bảo, các chi ghép.

Có thể phòng bệnh hiệu quả tới 90-95% bằng các biện pháp như tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn, sàng lọc phát hiện sớm cho thai nhi để xác định xem cá nhân có mang gen bệnh hay không từ đó giúp cho họ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai và sinh đẻ nhằm sinh ra những đứa con không mắc bệnh tan máu bẩm sinh.

Đây là biện pháp hiệu quả và chi phí thấp. Nếu cả vợ và chồng đều mang gen bệnh thì có 25% nguy cơ mắc bệnh ở thể nặng, trường hợp này cần được thực hiện chẩn đoán trước sinh bằng phương pháp chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau và tìm đột biến gen.

Bệnh tan máu bẩm sinh là do tan máu di truyền. Một trong những nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này là do kết hôn cận huyết thống. Vì thế, để phòng tránh căn bệnh này, xét nghiệm tiền hôn nhân và sàng lọc trước sinh là biện pháp tốt nhất mà các chuyên gia y tế khuyến cáo. 

Hưởng ứng Ngày Thalassemia Thế giới (8/5) năm 2023 với chủ đề “Chung tay đẩy lùi bệnh tan máu bẩm sinh vì sức khỏe cộng đồng, vì tương lai nòi giống” trên địa bàn Thành phố Móng Cái đã triển khai nhiều hoạt động như: tư vấn khám sức khỏe tiền hôn nhân cho các cặp đôi đến đăng ký kết hôn tại xã, phường, tư vấn cho các bà mẹ mang thai đến khám tại trạm y tế, sàng lọc sơ sinh cho trẻ được sinh tại Trung tâm y tế, phát thanh tuyên truyền trên loa phát thanh tại xã, phường… nhằm nâng cao nhận thức của xã hội, cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ về tầm quan trọng của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân, tầm soát, chẩn đoán và điều trị sớm bệnh tật trước sinh và sơ sinh. Góp phần làm giảm gánh nặng về kinh tế và tinh thần của từng gia đình, cộng đồng, xã hội và nâng cao chất lượng dân số.

Tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân cho nam nữ trước khi kết hôn tại trạm y tế xã, phường

Tư vấn sàng lọc sinh tại trạm y tế xã, phường

Sàng lọc sơ sinh tại Trung tâm y tế TP Móng Cái